16 Aralık 2010 Perşembe

Öğrencinin Sesi Polisin Copu



  Emniyet kendini “Bebeğini düşüren kız, öğrenci değil.” diyerek savunmuş. Sesini duyurmak isteyen öğrencilerin seslerini şiddetle bastırıp ardından duyarsızca bu ve buna benzer saçma açıklamalar yapabilmek küçük düşürücü. Sadece o kız için değil olayda yaralanmış tüm öğrenciler için unutulmayacak, bizim içinde unutulmaması gereken bir olay.
  Manşette polisin yaptığına dikkat çekip, içerikte ama öğrencilerde az değil şeklindeki yaklaşımı çok karaktersiz buluyorum. Ortada olaya şiddetle yaklaşıp, görevini layıkıyla yerine getiremeyen bir kurum var. Öğrencilerin silahsız, şiddetsiz yürüttüğü bir eyleme şiddetle tepki göstermek ne kadar doğru? Doğruluğunu geçtim hangi şartlarla, nasıl savunulabilir? Vicdanı olan her insanın, siyasi ve kişisel görüşlerini dikkate almadan bu olaya yanlış diyebileceğini düşünüyorum.
  Öğrencilerin tepkisi AKP’ye saldırı niteliği taşımıyor. Bu tamamen geleceğe kaygıdan kaynaklanıyor. Günümüzde eğitimde adaletsizlik ve iş kaygıları başını almış gidiyor. Bu kaygılarda gençleri sokağa çekiyor. Göründüğü gibi onlar haklarını arıyorlar ve ellerinde şiddete başvuracaklarını işaret eden hiçbir materyal olmaksızın. Orantılı veya orantısız gücün kullanılması ayıbın ta kendisi. Öğrencilerin elinde pankartlarından başka şiddet içeren hiçbir şey yok peki bu kadar tepki neden? Şimdi sesini çıkaran herkes darbeci, Ergenekoncu, terörist gibi muamele görüyor ya bir zamanlar komünist diye adlandırılan gençler tehdit olarak görülüyordu, geçmişte ne olduğunu hepimiz biliyoruz. Şimdi bu tehdit bitti haklarını arayanları, demokrasi isteyenleri Ergenekoncu, terörist darbeci, diye sınıflandırıyorlar, arkasında Ergenekon mu var diye haber olmasına sebep veriyorlar. Belki de bu oyunun bir parçasıdır. Bilinmesi gerekense bu insanların darbe değil, demokrasi istiyor olması.
  Son günlerde tüm kanallarda, gazetelerde bu konuyla ilgili birçok insan görüşlerini sundu. Bana en farklı gelen öğrencilerin demokrasi istemediklerini, bu hareketlerin eylem yapmak için olduğunu söyleyenlerdi. Süslü cümleler kurarak anayasadan ve demokrasiden bahsedip bazı yanlışları görmezlikten gelmeye çalışıyorlar galiba. Üniversitelilerin demokrasiyi destekleyici davranmadıklarını, tutarlı istekleri olmadığını öne sürüyorlar. Bir de sonuna şöyle en süslüsünden keşke öğrenciler demokrasiden anlasa bize yardımcı olsa şeklindeki açıklamalarından yerleştiriyorlar. Bir de bunun üstüne Başbakan yumurtalı eylemin üstüne yaptığı “Paraları varsa omlet yapsınlar” gibi açıklamalarla da öğrenci eylemlerine hoşgörülü olmadığını açıkça belirtti. Ne istiyorsunuz, her şeyi yaptık diye cevap veren Başbakan belki öğrencileri dinlemeyi denese bir şeyler açıklığa kavuşacak.  Zaten olaya genel açıdan bakınca ne zaman Başbakanın konuşma yapmaya gittiği bir yerde her hangi bir gösteri olsa, emniyet müdürleri merkeze alınıyor. Hükümetin aleyhine olan gösterileri neden önceden engelleyemediniz gerekçesiyle. Alışkanlık olmuş artık gösteri mi yapıldı emniyet müdürü merkeze, okulda eylem mi var Burhan Kuzu’nun dediği gibi rektör istifaya. Bu bakış açıları hangi insani duygudan kaynaklanıyor acaba korku mu? Bir şeyleri görmezden gelmek, susturmak ve başkalarının da görmesini duymasını engellemek özgüvensizlik değil de nedir?
  Öğrenci eylemlerinden bahsederken hep öğrenciler anlatıldı, onların yanlışları ve doğruları belirtildi. Gelelim başroldeki diğer karakterlere, polislere. Polise müzakere ve sosyoloji eğitimleri veriliyormuş ama bu tablodan da anlaşılacağı gibi acaba yeterli mi? Demek ki değil. Bir de şu açıdan baksak polise emir verilmeden, polis yerinden kıpırdamaz ama anlaşıldı ki vur deyince tam bir görev aşkıyla söylenenden fazlasını yerine getirebiliyorlarmış. Tabii inkâr edilemeyecek bir gerçekte var ki bu görev aşkı sol grupları daha “sert” etkiliyor.

9 Aralık 2010 Perşembe

Popüler Kültür mü, Kayboluş mu?


  Wıkıleaks nedir diye sorduğumuzda kestane cevabını aldığımız bir de üstüne bu kestane çeşidinin faydalarını dinlediğimiz bir dünyada yaşıyoruz. En çok okunanın kitap, gazete değil de magazin dergilerinin olduğu bir dünya. Üretilenlerin anında tüketildiği, her şeyin ucunun para olduğu, moda adıyla her ay yeni şeylerin piyasa sürüldüğü ve anında tüketildiği. Yani herkes doğru şeyi yapmanın,  kabul görmenin derdinde.
  ICQ, MSN, Yonja, Facebook, Twıtter, Formspring, BBM derken tüketen ve tüketilen insanlar olduk. Her gün yeni bir şey çıkıyor ve insanlar yetişebilmek için kendi hayatlarından veriyorlar. Facebooka fotoğraf koyalım diye gittikleri her yerde zamanlarının çoğunu sahte pozlar çektirerek geçirenlerimiz bile var. Twitterlarını boş bırakmayıp her anlarını sanal yolla paylaşanlar olduğu gibi. Bir arkadaşımıza tatilin nasıl geçti diye sorduğumuzda, “ Face’e koydum fotoğrafları bakarsın oradan” cevabını alıyoruz. Facebook’u olmayanlarımız sosyal açıdan olayların dışında kalıyor buda ayrı bir gerçek tabi. Sabah evden çıkarken komşumuza “Günaydın!” demek yerine Twıtterdan tüm dünyaya selam vermeyi tercih eder hale geldik. Arkadaşımızla kahve içerken konuşmak yerine, farklı insanlarla BBM üzerinde yazışmayı tercih ediyoruz. Aslında orda oturuyoruz ama çok farklı bir yerdeyiz. Karşılıklı otururken Facebook’a dalıp BBM üzerinden konuşan arkadaşlarım var benim ve kendileri de kabul ediyorlar, asosyalleşiyorlar. Asosyalleşiyoruz!
  Moda ve magazin dergilerinde yer alan sevdiğimiz, beğendiğimiz, kendimize bazı konularda örnek aldığımız isimler gibi olmak için onlar ne giyiyorsa aynısını ya da benzerini giyiyor, gittikçe birbirine benzeyen insanlar olup fabrikasyonlaşıyoruz. Kışın elli kişinin arasında Ugg giyenleri değil de, giymeyenleri saymak daha kolay olacaktır. Burberry atkılar, yağmur botları, giyilen kotlar hep aynı, herkes aynı görünüyor. Moda diye bazense sadece kabul görmek için, bu güzel nasılsa herkes giyiyor kimse yadırgamaz düşüncesiyle kendimiz olmaktan çıkıyoruz. Sokakta herkes birbirine benziyor. Küçük Sırlar dizisi çıktığından beri yollarda bir sürü çakma Ayşegül, çakma Su görüyorum, geçen senede çakma Bihterler vardı. Sadece kadınlara özgü bir durum değil bu çakma Behlül, Ezel, Ramiz Dayı, Çetin, Ali ve aklıma gelmeyen birçok dizi karakteri. Kaybettiğimiz bu özgüven, gerçek olmayan insanlar gibi olma çabamız nedendir? Karakterimizi yansıtmayan içinde kendimiz olamayacağımız kıyafetlerle dolanmamızın asıl sebebini çok merak ediyorum. Sadece dizide o karakteri beğenmemiz ve örnek almamız mı? Çok anlamsız geliyor bu bana yapay ve sahte.
  İnsanların zevkleri birbirinden farklıdır ve hayatta tercihlerimizi buna göre yaparız. Tıpkı balık yemeği seven birinin yemek yemek için mekân olarak lüks bir yer ve salaş bir balıkçı arasında yapacağı tercih gibi. Önemli olan gidilen yerden zevk almak, masadan memnun ve tatmin olmuş kalkmaktır. Ama günümüzde çoğumuzda mekân seçimi zevklere göre değil de popülariteye göre yapılıyor gibi. Hayatlarımızı, kıyafetlerimizi, kendimizi göstermek için yer seçiyor gibiyiz. Bizde oradaydık haftasonu demek için gidiliyor sanki bir yerlere. Hepimiz değil ama çoğumuz bunu marifet sanıyor. Duygularımız, aklımız, zevklerimiz, duruşumuz, bakışımız nerde? Yani bizi biz yapan birbirimizden ayıran her şey.
  Gittikçe robotlaşıyoruz, farkında bile olmadan, asosyal, duygusuz, zevksiz ve tıpatıp birbirine benzeyen insanlar oluyoruz, kendimiz olmaktan çıkıyoruz, kayboluyoruz. Internet, moda, mekânlar ve diğerleri hayatımızda olması gereken şeyler. Sadece bizim artık bu unsurların hayatımızın ne kadarında yer almaları gerektiğini öğrenmemiz lazım. Bu konuda bilinçlenmeli ve insanın yaptığı tercihlerle, seçtikleriyle kendini ifade ettiğini unutmamalıyız. Zaman çok çabuk geçiyor başımızı telefonlardan, laptoplardan kaldırıp, yarın gerçek bir “ Günaydın!” duymayı hak ediyoruz bence.

Nasıl Kadın Olacağım?


  Bu sorunun cevabını her gün farklı konu başlıkları altında gazetelerde,  dergilerde, internette, Facebook gibi sosyal ağlarda ve en önemlisi hayatımızın en içinde yer alan dizilerde ve reklamlarda bulabiliriz. Zaten bunun dışında kadınlara yönelik moda ve güzellik harici herhangi bir haber yok. Peki, asıl soru eğer medya isteklere cevap veriyorsa, bu bir arz talep ilişkisiyse bu kadınlar neden tüm hayatlarını bunun üstüne kurmuşlar, bu arayışın sebebi medyamı yoksa okuryazarlığın düşük olmasıyla kadınların sahip olamadıkları farkındalık mı?
  Küçüklükten başlıyor bu dönem, çocukların psikolojik gelişimlerine uygun olan oyuncaklarla, Barbie’lerle. Küçük kızlar ilk defa orda görüyor güzel bir kadının nasıl bir vücuda sahip olması gerektiğini. Hâlbuki normal bir insanın sahip olduğunda ayakta zor duracağı bir fizik bu. Barbie sarışın, renkli gözlü, aşırı zayıf, modayı yakından takip eden, mini giyen, makyajsız uyumayan bunun sonucundaysa çok iyi arkadaşlara sahip, popüler ve yakışıklı sevgilisi olan, hayatı kusursuz olan bir bebek. Bu başlangıç oluyor. Genç kızlık dönemindeyse dizilerle tanışıyorlar. Ülkemizde dizilerin sahip olduğu yeri, ulaşabildiği geniş kitleyi görmekten gelmek imkansız. Bir de işin içine dizilerin gerçek gibi algılanması girince, bu insanların var olmayan bu karakterleri kendilerine örnek almaları kolaylaşıyor. Genç kızlar çevreleri tarafından nasıl kabul göreceklerini o anda hangi dizi popülerse onu örnek alarak öğreniyorlar. Reklamlar başlıyor, öyle olabilmek için kullanması gereken ürünleri öğreniyorlar, Blendax kullanınca saçlarının hacimli ve gösterişli olacağını erkekleri etkileyeceklerini, bilmem hangi parfümümü kullanınca cazibelerinin artacağını düşündürüyorlar onlara, Magnum yiyince seksi olacaklarını, Cornetto yiyince aşkı bulacaklarını düşündürüyorlar. Adı üstünde reklam, gerçek değil ama bu nasıl algılayacağınıza bağlı, kadınlarda erkeklerde bir şampuanla ya da parfümle kandırılacak kadar aptal değiller zaten.
  Tam öğrenmeye, kendilerini geliştirmeye, kişiliklerini oturtmaya başlayacakları, yeni arayışlara girecekleri ve kendilerini bulacakları bu dönemde aileleri öğrenim hayatlarını bir yerde kesip sana bu kadar yeter diyorlar. Anneleri nasılsa onlarda öyle oluyor, anneleri de büyük büyük anneanneleri gibiymiş yıllardır değişime ayak uydurulamamış yani. Eğitimsiz olması, hayatı çok fazla sorgulamaması, düşünmemeye başlaması onun arayışlarını daraltıyor. Kendi karakterini değil de hayatında en çok yer alan örnekleri canlandırmaya çalışıyor.
  En sonunda kadın kendi olmayı unutuyor, hayatın ve başkalarının ona öğrettiği gibi olmaya başlıyor. Kendi karakterini yansıtamadan yaşıyor, hem de farkında bile olmadan çünkü yadırgamamaya başlıyor çünkü aslında çevresi de böyle. Beğenilmek istiyor bunu da şunu giysem beğenilir miyim moda buymuş düşüncesiyle harekete geçiriyor. İzlediği diziler, reklamlar televizyon programları onu buna yönlendiriyor. Sözüm meclisten dışarı, her saçını boyatan, renkli lens takan, modayı takip eden kişiliksiz demek değil bu. Önemli olan insanın kendine yakışanı yapması, yaptıklarını kendine yakıştırması. Başkaları için değil de kendi için yapması. Ünlü markalara kazanç sağlayan bu saçma reklamların kurbanı olan koyunlar olmaması.
  Herkes beğenilmek ister, hepimiz isteriz. Önemli olan bilinçlenip bize sunulan her şeyi kabul etmemekten geçiyor. Reklamlarında suçu yok, oyuncaklarında, dizilerinde. Bu farkında olamamaktan kaynaklanıyor, okuryazarlığın düşük olmasından, ülkede okuryazar olmayanların oranının yüksek olması ve medyanında ülkedeki yüksek orana göre hareket etmesinden kaynaklanıyor. Bu birbirini tetikleyen bir sektör, herkes kendi menfaatine göre hareket ediyor, önemli olan satışlar, kazanılan paralar. Kadınların çoğunluğu bunu istiyor medyada buna cevap veriyor. Şimdi kim suçlu? Aileler mi, hükümet mi yoksa bizi hazırladıkları programlarla düşünmeye zorlamayan, okuryazar olmayanların sayısı fazla olduğu için onların isteklerine göre programlar hazırlayan medya mı?